مراحل توليد فرش ماشينی

داستان توليد فرش ماشيني
براي توليد و تکميل فرش ماشيني فرآيندي چند مرحله‌اي به انجام مي‌رسد. اين فرآيند در سه بخش کلي
«ريسندگي»
«بافندگي»
«تکميل»
خلاصه مي‌شود.

براي توليد فرش ماشيني، در ابتدا الياف به کارخانه وارد شده، پس از رنگرزي و با تنوعي از رنگ هاي مختلف تحويل واحد ريسندگي نخ و با نمره هاي متفاوت به نخ هيت ست تبديل مي شوند، در ادامه به واحد بافندگي منتقل و فرايند بافت  بوسيله دستگاه فرشبافي انجام ميشود. در انتها پس از آهار زني و شيرينگ و بسته بندي در واحد تکميل فرش جهت فروش به بازارهاي مقصد ارسال ميشود.

1-ريسندگي
گام نخست در توليد فرش ماشيني آماده سازي نخ‌هاي استفاده شده در توليد آن است. اين گام ريسندگي نام دارد. در توليد فرش ماشيني از سه نوع نخ متفاوت استفاده مي‌شود. «نخ تار»، «نخ پود» و «نخ خاب». نخ تار معمولا از جنس پنبه و پلي‌استر توليد مي‌شود. نخ پود معمولا جنس جوت دارد و نخ خاب يا نخي که در ظاهر فرش قابل لمس است، از جنس‌هاي مختلف اکريليک، پشم، پلي‌استر، پلي‌پروپيلن، ويسکوز و يا ترکيبي از اين موارد است.
نخ خاب فرش بر اساس نوع جنس، با فرآيندهاي گوناگوني توليد مي‌شود. براي مثال ممکن است برخي انواع الياف به رطوبت خاصي در مراحل توليد نياز داشته باشند يا ممکن است برخي انواع نخ براي افزايش کيفيت به صورت هيت‌ست درآيند.

نخ‌هاي تشکيل دهنده‌ي يک فرش ماشيني حدود %80 نخ خاب، حدود % 12 نخ پود و 6%  نخ تار است.

•    مرحله اول: آماده کردن نخ ها
ابتدا نخ ها به شکل الياف خام و يا دسته رشته هاي بلند به کارخانه آورده مي شوند.

الياف خام که تقريباً 18 سانتيمتر هستند، معمولاً پيچيده نشده و رشته رشته هستند که بايد تغيير داده شوند. اين رشته ها درون يک ظرف قيف مانند ريخته مي شوند. سپس روغن زده مي شوند و به ماشين حلاجي آن ها را به صورت طناب هاي بلند و سستي مي ريسد که فيتيله ناميده مي شوند. پس از آن فيتيله ها فشرده، کشيده و به نخ هاي واحدي تبديل مش شوند و به دور قرقره ها پيچيده مي شوند.

الياف خام تک لايه اي و رشته هاي دسته اي بلند بعداً به يکديگر پيچيده مي شوند تا به صورت تارهاي کلفت مناسب براي بافت درآيند. نخ ها سپس به وسيله بخار حجيم مي شوند و بعد، آن ها را تا 132-138 درجه سانتيگراد حرارت مي دهند. اين حرارت باعث مي شود که نخ شکل پيچيده اش را حفظ کند. پس از سرد کردن، اين نخ ها را به درو لوله هايي مي پيچند و به دستگاه بافندگي انتقال مي يابد.

•    مرحله دوم: رنگ کردن نخ ها
نخ ها به منظور بافت فرش ابتدا با روش هاي خاصي رنگ مي شوند. در اين روش ها 227-455 کيلوگرم الياف را در خمره هاي تحت فشار هوا مي گذارند که رنگ مورد نظر در آن ها پخش مي شود و يا در روش ديگري الياف يا کلاف هاي پي در پي از حوضچه ها يا خمره هاي رنگ عبور مي دهند تا کاملاً به رنگ مورد نظر درآيد.

يک روش ديگر رنگ آميزي نخ ها اين است که نخ ها را شکل مي دهند و سپس رنگ داغ تحت فشار وارد اشکال نخ شود تا نخ ها رنگ آميزي شوند. همچنين در روش ديگري، نخ را از طريق غلطک هاي چاپ رنگ پرس مي کنند، در حالي که روش ديگري نيز نخ ها را به شکلي مي بافدو سپس قبل از باز شدن نخ ها با رنگ ها آميخته مي شوند. نخ ها با هر روشي که رنگرزي شوند، در مرحله بعد تحت بخار قرار مي گيرند و سپس شسته و خشک مي شوند.

2-بافندگي
نخ‌هاي توليد شده در مرحله‌ي قبل پس از رنگرزي، وارد بخش بافندگي مي‌شوند. فرش ماشيني توسط ماشين آلات مختلفي بافته مي شود که مي توان به دستگاه هاي تکسيما، واندويل CRX ، ASR ، VTR و HCP اشاره کرد.

در پشت ماشين بافندگي فرش ماشيني قرقره اي قرار دارد که نخ ها درون آن قرار مي گيرد و توسط يک لوله نايلوني که به سوزن بافندگي وصل مي شود تغذيه مي شود.

سوزن در داخل زمينه فرو مي رود و به اين ترتيب نخ را وارد يک حلقه مي کند. عمق فرو رفتن سوزن در داخل زمينه توسط حسگرهاي نوري که توسط برق عمل مي کنند، کنترل مي شود و به همين صورت ارتفاع حلقه نيز مي تواند کنترل شود. يک قلاب يا گيره، گره را متناوباً گرفته و رها مي کند و سوزن به جهت مخالف حرکت مي کند. زمينه پشتي به جلو مي آيد و سوزن دوباره آن را تکرار مي کند.

همچنين براي برش زدن نخ ها، يک گيره در طرف ديگر قرار دارد که به يک تيغه مجهز است و مانند يک قيچي عمل مي کند و گره ها را مي برد. اين عمليات بافندگي توسط چندين هزار سوزن انجام مي گيرد و در هر دقيقه چندين هزار رديف بافته مي شود. بنابراين يک ماشين بافندگي مي تواند روزانه چندين صد متر مربع فرش ماشيني توليد کند.
در توليد فرش ماشيني از دو دهنه کار استفاده مي شود که در اصطلاح ” فرش رو و زير بافت ” گفته ميشود ، دو فرش داراي خاب مشترک توسط تيغه برش که همراه بافت در حال حرکت است برش داده شده و از هم تفکيک مي گردد.
روش توليد فرش ماشيني چاپي شکل متفاوتي دارد . بدين شکل که ابتدا فرش با الياف يک رنگ سفيد بافته ميشود سپس آنرا از زير صفحاتي عبور مي دهند که در آن صفحات سوراخ ها و شکاف هايي به شکل طرح ها و نقوش مورد نظر وجود دارد. رنگ هاي مورد نظر از طريق شکاف هاي صفحه پاشيده مي شوند. سپس فرش 91 سانتيمتر به جلو رانده مي شود و در زير صفحه ديگري قرار مي گيرد که رنگ هاي ديگر و الگوهاي متفاوتي دارد. در اين روش فرش ماشيني خام تا هشت بار رنگ آميزي مي شود.

براي رنگ آميزي فرش ماشيني چاپي روش ديگري نيز وجود دارد. به صورتي که آن را از زير غلطک هاي برجسته اي عبور مي دهند. بخش هايي از اين غلطک ها با طراحي، برجسته شده اند که رنگ مورد نظر را روي فرش پرس مي کند. هر غلطکي داراي الگوهاي برجسته متفاوت است که رنگ هاي متفاوتي را پرس مي کند. بعد از رنگ آميزي فرش ماشيني چاپي تحت بخار آب قرار داده مي شود، مانند روش قبلي رنگ هاي اضافي شسته مي شود و سپس فرش خشک شده و لوله مي شود تا به بخش نهايي توليد برود.

3-تکميل فرش
فرش ماشيني بافته شده در مرحله‌ي قبل مي‌بايست چند مرحله پردازش ديگر را طي کند تا آماده‌ي بسته‌بندي و تحويل به بازار شود. اين مراحل عبارتند از:
1- تيغه
2- آهار زني پشت فرش
4 برش طولي و عرضي فرش
5- لبه دوزي، زيگزاگ و ريشه زني
6- کنترل کيفيت
7 – رول و بسته بندي

بسته بندي فرش ماشيني به صورت لوله انجام مي‌شود. نگهداري فرش به شکل لوله و در نايلون به صورت مجزا سبب مي‌شود فرش در هنگام انبارش و جابجايي از آسيب‌هاي احتمالي به دور باشد.