راهنمای گام به گام انتخاب و خرید فرش

 فرش در خانه اکثر ایرانی ها یکی از وسایل ضروری به حساب می آید. اگر شما قصد خرید فرش برای منزلتان را دارید پیشنهاد می کنیم ابتدا این مطلب را بخوانید تا درنهایت با وجود تنوع بسیار طراحی و نقشه و رنگ و ابعاد فرش دچار سرگیجه نشوید...

 

گام اول: انتخاب طرح فرش

اولين عامل تعيين كننده در انتخاب اجزای دکوراسیون منزل مانند فرش را فرهنگ استفاده كننده می دانند. ناگفته پيداست كه فرهنگ وجامعه اروپايي و آسیايي و آفريقايي و..... با يكديگر تفاوتهاي بسياري را دارا مي باشند. مثلا انتخاب فرش با برای خانه با پنجره های بلند فرانسوی با خانه های کوچک مدل ژاپنی متفاوت خواهد بود.

اعتقادات و مذهب هر فرد نیز در انتخاب طرح و رنگ فرش تاثیر دارد. مثلا برخی افراد از طرحهايي با ويژگي جنگل، باغ، گلهاي باز داوودي وكوكب و آهو  (که انها را به یاد بهشت می اندازد) استقبال می کنند. شاید يك اروپايي از طرحی با گل های کوچک دارای رنگهاي ملايم و یک عرب از طرحي با گلهاي افشان و پر پيچ وتاب وشلوغ با زمينه لاكي روشن استقبال کند. شرایط اقتصادی و اقلیمی خریدار نیز در انتخاب او  تاثیر خواهد داشت.

طرح های سنتی فرش ایرانی در سه دسته اصلی بافته می شوند: ترنج، خشتی و افشان، که در این میان لچک ترنج از طرفداران بیشتری برخوردار بوده است. در واقع می توان گفت فرش هایی که در اکثر خانه های ایرانیان دیده می شود با حاشیه ای پهن در اطراف و طرحی بیضی یا دایره در میان، طرح ترنج است که مورد استقبال زیادی قرار گرفته است. این نوع طرح از معماری ساختمان های سده آخر دوره اشکانیان الهام گرفته شده است و نمادی از حیاط ساختمان های آن دوره است. لچک های فرش باغچه های سبزی کاری خانه ها و بیضی وسط حوض حیاط است.

 

 

در طرح افشان، لچک و ترنج حذف شده و با حفظ همان حاشیه کناری در وسط فرش طرح گل و ساقه و برگ دیده می شود. 

در طرح خشتی نیز تمام سطوح داخلی به مستطیل های مساوی تقسیم شده و در داخل هریک نقشه ای بافته شده است. در کنار این فرش ها طرح های دیگری نیز وجود دارد که در شهرهای دیگر ایران بافته می شوند و از آن جمله می توان به گبه، فرش های ترکمن و ... اشاره کرد.

در تولید فرش مدرن یا همان فرش فانتزی معمولا از رنگ های شاد و براق استفاده می شود تا جلوه و جذابیت این فرش ها در دکوراسیون داخلی منزل بیشتر باشد، البته فرش های فانتزی ای هم هست که دارای رنگ های خنثی باشند، اما اکثرا در تولید فرش فانتزی رنگ هایی مانند قرمز، زرد و سرخابی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. در فرش فانتزی و مدرن امروزی بیشتر از اشکالی مانند مربع، مستطیل و الگوهای چینشی متفاوت از ترکیب این دو بیشتر به چشم می خورد. معمولا طرح و نقش های روی فرش فانتزی بیشتر با رنگ از هم متمایز می شوند. 

چه طرحی را برای چه مکانی بخریم؟

پیش از آنکه برای خرید فرش اقدام کنید لازم است به برخی نکات نظیر نوع کفپوش خانه، وسعت محیط، میزان نورگیری، رنگ دیوارها و روکش مبلمان ها و پرده ها، میزان تردد در محیط و سبک فضای خانه دقت کنید. این نکات شما را در این زمینه راهنمایی می کند:

▪ برای فضاهایی با وسعت کم، فرشی با ترکیب روشن انتخاب کنید. در ضمن طرح افشان برای این نوع فضاها مناسب تر است ولی هرگز طرح خشتی انتخاب نکنید چون فضا را بیشتر کوچک نشان می دهد.

▪ اگر اتاق شما به اندازه کافی نورگیر نیست، فرش با ترکیب رنگی روشن انتخاب کنید. هر چه فرش روشن تر باشد فضا نورانی تر به نظر می رسد.

▪ به هنگام انتخاب رنگ فرش به پالت رنگی موجود در فضا شامل رنگ دیوارها، پارچه روکش مبلمان، پرده ها و حتی رنگ چوب لوازم و از همه مهم تر رنگ کفپوش توجه کنید. اگر در فضای مدنظر شما، دیوار، کفپوش یا مبلمان طرح دار وجود دارد، فرشی با طرح های خلوت انتخاب کنید تا تعادل طرح و نقش در کف محیط حفظ شود. گبه به لحاظ سبک طراحی بهترین انتخاب برای محیط های رنگی و شلوغ است.

 

 

 ▪ برای فضاهای پر رفت وآمد مثل اتاق نشیمن یا ورودی خانه، فرش های روشن با بافت ظریف یا به اصطلاح رج بالا مناسب نیست. این گونه فرش ها در این مکان ها در معرض آسیب دیدگی بیشتری قرار می گیرند.

▪ قبل از خرید فرش به سنتی یا مدرن بودند خانه خود نیز توجه کنید. مثلا اگر خانه شما کفپوش پارکت دارد، گبه روی آن زیباتر می شود اما برای فضاهای سنتی تر، طرح لچک ترنج مناسب تر است. فرش مدرن مانند فرش سنتی ایرانی دارای طرح و نقش مشخصی نیست و معمولا برای خانه هایی با سبک دکوراسیون مدرن و معاصر مورد استفاده قرار می گیرد.

 

گام دوم: انتخاب ابعاد فرش

انتخاب فرش مناسب فقط منحصر به رنگ و طرح آن نیست. باید بدانید فرشی که می‌خرید را کجا و چگونه پهن کنید. یکی از قوانین استفاده از فرش و قالی در خانه این است که به قدری بزرگ باشد تا زیر پایه‌های مبل، صندلی یا کاناپه قرار بگیرد. یعنی این‌که مبل را روی فرش بگذاریم. اما این قانون همیشه هم جواب نمی‌دهد و باید روش‌های مختلف را امتحان کرد.

قانون اول: پایه‌های جلوی مبل روی فرش و پایه‌های عقب روی زمین باشند. همان‌طور که در عکس می‌بینید در این اتاق زیبا، مبل به‌گونه‌ای روی فرش قرار گرفته است که پایه‌های جلوی مبل روی فرش و پایه‌های عقب روی زمین هستند. این ‌ترفند در بیش‌تر مکان‌ها کاربرد دارد. به‌این‌ترتیب، می‌توانید قاعده قرارگیری مبل روی فرش را رعایت و فاصله مبل‌ها را نیز از هم زیاد کنید.

 

 

قانون دوم: تعدادی از پایه‌های جلو روی قالی باشند. بعضی مواقع بهتر است چهارپایه‌های صندلی‌ها و پایه‌های جلوی مبل روی فرش و پایه‌های عقب مبل یا کاناپه روی زمین باشند. با این کار می‌توانید فضای اتاق را به‌اندازه دل‌خواه باز یا بسته کنید. در ضمن، باعث ایجاد کنتراست با کف‌پوش نیز می‌شود.

 

 

قانون سوم: هر چهارپایه روی قالی. این عامل به ‌اندازه فرش یا قالی بستگی دارد. وقتی قالی بزرگ است و می‌توان همه مبل‌ها و صندلی‌ها را روی آن قرار داد، نیازی نیست دوپایه روی زمین و دو پایه روی فرش باشد؛ هر چهارپایه مبلمان را روی فرش قرار دهید.

 

 

قانون چهارم: هیچ پایه‌ای روی قالی نباشد. اگر به استفاده از قالیچه‌های کوچک با طرح‌های برجسته تمایل دارید، بهتر است صندلی یا مبلمان را در اطراف قالی بچینید و هیچ کدام از پایه‌های آن‌ها روی قالی نباشد. این کار باعث می‌شود تا قالیچه بیش‌تر خودش را نشان بدهد.  

قانون پنجم: فاصله ۴۵ سانتی‌متر از لبه‌های دیوار. این قانون سال‌ها است که در بیش‌تر خانه‌ها رعایت می‌شود. فرش یا قالی را طوری در اتاق پهن کنید که از اطراف دست‌کم ۴۵ تا ۵۰ سانتی‌متر با دیوار فاصله داشته باشد. در فضاهای کوچک ۲۰ سانتی‌متر فاصله کافیست. قالی کوچک به اتاق جذابیت بیش‌تری بخشیده است.

 

 

قانون ششم: قالی زیر تخت‌خواب حداقل می بایست ۳۰ تا ۴۵ سانتی‌متر بزرگ‌تر باشد که البته با توجه به‌ اندازه اتاق و تخت می‌توانید این اندازه را بزرگ‌تر کنید. اما کم‌تر از این اندازه به‌هیچ‌وجه خوب نیست، زیرا باعث می‌شود تا همه فرش یا قالی زیر تخت برود و اصلا دیده نشود.

 

 

قانون هفتم: فرش زیر نهارخوری حدود ۶۰ سانتی‌متر از دو طرف بزرگ‌تر باشد. فرشی برای زیر میز نهارخوری انتخاب کنید که از عرض میز و صندلی‌ها بزرگ‌تر باشد و از هر طرف دست‌کم ۶۰ سانتی‌متر بیرون بزند. به‌این‌ترتیب، حتی وقتی صندلی عقب کشیده می‌شود نیز همه پایه‌های صندلی‌ها روی فرش قرار دارند.

 

 

قانون هشتم: راهروی خانه را با فرش پر کنید. قالی یا فرش باریک و به اصطلاح کناره‌های زیبایی می‌توان برای پرکردن راهروهای خانه خریداری کرد. اگر ورودی خانه فضای باریک و راهرومانند دارد، بهتر است آن را با قالی پر کنیم.

 

 

 

قانون نهم: ترکیب فرش‌ها. هنگام خرید و انتخاب فرش یا قالی برای خانه می‌توانید به جای یک فرش بزرگ از چندین قالیچه کوچک در کنار هم استفاده کنید. این ایده، نمای زیباتری نیز به فضا می‌بخشد و می‌توان چیدمان زیباتری برای اتاق نشیمن داشت.

قانون دهم: همه قوانین را در هم بشکنید. آنچه بیان کردیم بسیار کاربردی و عالی هستند، اما گاهی بد نیست همه آن‌ها را دور بزنید و کار خودتان را بکنید. برخی از قالی‌ها قاعده‌بردار نیستند، پس خودتان را اذیت نکنید و هر طوری که بهتر است آن‌ها را پهن کنید.

 

گام سوم: انتخاب جنس و تراکم فرش 

یک فرش صددرصد اکریلیک از ویژگی های خاصی اعم از انعطاف پذیری، با دوام بودن و ... برخوردارند. فرش های دارای پرز نرم دوام و پایداری کمتری نسبت به فرش های دارای پرز ضخیم هستند. از دیگر معایب فرش های کم پرز یا کم تراکم، جذب گرد و خاک زیاد است که باید نسبت به تمیز کردن این نوع فرش ها زحمت زیادی به خرج داد.

یکی از موارد مهم هنگام خرید فرش ماشینی، کیفیت بافت فرش ماشینی است. برای آگاهی از کیفیت بافت فرش ماشینی بهتر است پشت فرش را مورد بررسی قرار دهید. از پشت فرش بهتر می توان تعداد گره ها، نحوه ی تراکم، کوبیدگی پود ها و همچنین یکپارچگی طرح فرش را شناسایی کرد، در صورتی که این موارد از روی فرش به سختی نمایان شده یا اصلا قابل مشاهده نمی باشد.

 

 

تشخیص تراکم فرش ماشینی به این صورت است که وقتی یک فرش ، تراکم 3000 دارد یعنی حتما  باید در یک متر طول آن 15000 گره وجود داشته باشد. که وقتی در 2 ضرب شود عدد تراکم فرش به دست می آید. حال برای محاسبه در مقیاس کمتر می توان گفت که فرش با تراکم 3000 در 10 سانتی متر طول آن 150 گره باید وجود داشته باشد و در 5 سانتی متر طول آن 75 گره باید باشد. برای شمارش و اندازه گیری گره ها می توان از خط کش های مخصوص که مندرج شده است و دارای یک ذره بین است، استفاده کرد تا بتوان گره ها را دقیق تر بررسی و محاسبه کرد. بدین صورت می توان عدد حقیقی تراکم فرش ماشینی را بدست آورد. فرش های با تراکم بیشتر دارای طرح های زیباتر و قیمت بالاتری می باشند.

گردآوری: مجتبی برخوردار